Hieronder de inbreng van die ik als fractievoorzitter van GroenLinks Overbetuwe heb uitgesproken bij de begrotingsraad van afgelopen dinsdag.
De koek is op.
Als klein jongetje kwam ik altijd uit school naar huis en dan dronken we thee, mijn moeder, mijn zus en ik. Thee met een koekje. En soms verheugde je je op de fiets daar al op. Je wist wat er in de koektrommel zat. Je rende dan het huis in, trok de deksel van de koektrommel en dan….. mammmm??? Waar zijn de koekjes?
Dat gevoel bekroop me een beetje toen de heroverwegingsnota en de programmabegroting zag. Waar zijn de koekjes gebleven.
Eens en dat is nog niet zo lang geleden hadden we in onze koektrommel genoeg koek zitten om ieder raadslid te voorzien. 3 jaar geleden zat er nog 24 miljoen euro in de algemene reserve. Nu rest nog nauwelijks 1 miljoen. Je zou bijna zeggen dat we last hebben van een koekjesmonster. De koek is namelijk op.
Met de Dorpsstraat als Sesamstraat en op zoek naar onze nieuwe Pino. In dat ligt ben ik blij met een waarnemend burgemeester die wethouder is geweest van een grote stad en alles weet van koekjes en GroenLinks is dan ook blij dat hij met zijn kennis ons bestuur verrijkt.
Mensen dit wordt een serieus verhaal. Waar ik vaak uitweidt in mooie droombeelden, zelfs gedichten zijn de revue gepasseerd, ben ik dit jaar hard wakker geschut. Ik deed het al niet maar ik neem nu niets meer voor zoete koek aan. GroenLinks maakt zich ernstig zorgen. Dat hebben we ook de afgelopen twee jaar uitgedragen. Maar GroenLinks hoopt dat deze raad vanavond gezamenlijk zal concluderen dat de gemeente er nog lang niet is en het tijd wordt de daad bij het woord te voegen.
Zelfs Lingewaard heeft per 1 januari 2013 een grotere reserve dan Overbetuwe. Misschien wordt het toch maar tijd om te fuseren? Het zou goed passen in de plannen van het nieuwe kabinet.
Begrotingsbehandeling vorig jaar
Vorig jaar stond ik hier ook. Ik memoreerde toen een aantal uitspraken die het college de avond daarvoor in een commissie had gedaan. De opmerkingen waren erg geruststellend. Ik had gehoord dat een volgend jaar een aantal projecten gerealiseerd zouden worden waardoor er géén tekort meer was te verwachten op de bouwleges. Dat er een ander regime van de landelijke overheid te verwachten was rondom declaratiefonds en de bijzondere bijstand waardoor de tekorten daar zouden verdwijnen. Er zou géén boekwaardeverlies van 3 miljoen rondom de Vinkhof-Loeffen omdat nieuwe initiatieven er voor gingen zorgen dat de beoogde opbrengst zou worden gerealiseerd. Die dag daarvoor had de provincie toegezegd dat de EFRO subsidie van 2 miljoen doorgaat. Vanaf 2015 zag de wethouder de bouwproductie weer omhoog gaan naar 400 woningen. En tenslotte zou het verlies rondom bedrijventerreinen die later volgebouwd worden beperkt zijn om dat er slechts sprake is van beperkte rentekosten.
Dat was dus vorig jaar in november. Inmiddels weten bijna hoe het jaar is verlopen. Definitief is dat pas rond april. Is het raar dat ik nog een aantal tegenvallers verwacht?
Stresstest
In de heroverwegingsnota geeft het college aan m.b.t. De stresstest: 3 factoren neutraal, 4 factoren een hoge prioriteit, 2 factoren een zeer hoge prioriteit, de test geeft niet aan dat er sprake is van risico’s. Helder verhaal zou je zeggen.
Als ik dan de moeite neem om het onderliggende stuk te lezen dan staat daar dat de schuldpositie toeneemt, dat de investeringen omvangrijk zijn en met met vreemd vermogen worden gefinancierd waardoor renterisico’s ontstaan. Ik lees verder dat de reservepositie ongunstiger wordt. Dat de garantiestellingen omvangrijk zijn zeker gezien de omvang van de algemene reserve. Er wordt geconstateerd dat de winstverwachting van grondexploitaties in de afgelopen jaren zijn verlaagd. Voorzieningen nemen toe. De berekening van het weerstandsvermogen is te rooskleurig zowel vanuit het oogpunt van de weerstandscapaciteit als vanuit de risico’s. De structurele risico’s zijn onvoldoende in beeld gebracht. Tot slot lees ik dat financiële positie onder druk staat en niet zonder zorgen is.
En dat mensen is op basis van de begroting van dit jaar 2012 vorig jaar november vastgesteld.
3 factoren neutraal, 4 factoren een hoge prioriteit, 2 factoren een zeer hoge prioriteit, de test geeft niet aan dat er sprake is van risico’s.
Af en toe denk je dat het college leeft in een droomwereld.
Moties
In onze motie M 3 vragen steun voor verder differentiatie rondom de rioolheffing We willen graag dat gezinnen met minder gezinsleden en dus minder watergebruik minder uitgaven krijgen tav de rioolheffing.
In onze motie M 4 vragen we om nieuwe verkeerslichten te laten aansluiten bij moderne ontwikkelingen. We denken dat dat budget neutraal kan, doordat ledverlichting minder beheerkosten met zich meebrengt. In Apeldoorn hebben ze daar veel ervaring mee. Mocht uit analyse blijken dat het niet budgetair neutraal kan dan vragen we het college met een voorstel naar de raad te komen op dit punt, zodat de raad een afweging kan maken.
Vragen uitbreidingsplannen van agrarisch bedrijf aan de Hel in Randwijk S135 van 10 september. Wanneer kunnen we de antwoorden verwachten?
We moeten licht en lenig gaan opereren. In ieder geval rondom drie thema’s:
Realiseren beleidsplannen met aanzienlijke financiële gevolgen
Bij verandering van inkomsten en uitgaven.
Afwaarderen van bouwgronden.
Beleidsplannen
Het bestuur van deze gemeente loop op veel fronten achter de feiten aan. Het rioleringsplan loopt tot en met 2012. Als we dit jaar het plan 2013-2016 hadden behandeld dat hadden we een inhoudelijke discussie kunnen voeren en daar de financiële consequenties kunnen verwerken in de begroting van 2013. En misschien waren we dan wel tot een halvering van de bestemmingsreserve riolering gekomen zoals nu het geval is en misschien ook niet. Dat is dan ook de reden dat GroenLinks in principe positief staat tegenover het amendement A-1 van het CDA. Eerst de inhoud dan de pingels en niet andersom.
Ook bij de motie van GroenLinks t.a.v. jeugd en jongerenwerk geldt dit argument. GroenLinks wil eerst weten wat het schrappen van de dit geld voor een gevolgen heeft voor het jeugd en jongerenwerk in onze gemeente. De uitvoerders van dit beleid lijken zich nauwelijks bewust van deze bezuiniging.
GroenLinks kan zich het Amendement van de VVD t.a.v. de bibliotheek dan ook helemaal voorstellen. Hoe lang neem je in deze tijd de ruimte voor het maken van een beleidsplan. Maar om dezelfde reden als eerder zullen we hem niet steunen, eerst beleid dan de financiën.
MFC Valburg geldt in principe hetzelfde. Het college heeft besloten, zal naar de raad komen om het plan te presenteren en komt met een financiële dekking. Zo werken we. Je kan willen dat het sneller gaat, maar dan moet je het college daar op aanspreken. GroenLinks laat zich graag overtuigen dat dit anders moet lopen.
Uitgaven en inkomsten
Uitgaven en inkomsten waarvan we weten dat ze tegen gaan vallen zoals algemene bijstand en declaratiefond en bouwleges worden niet in lijn met de werkelijkheid gebracht waardoor je de eerste tegenvallers volgend jaar eigenlijk al kunt inboeken.
Afwaardering bouwgronden
De raad staat onderdruk om besluiten te nemen over bouwplannen, waarvan we weten dat de start van nog zeker enige tijd op zich zal laten wachten. Wat is er tegen om op dit punt realistisch te begroten je verlies te nemen, je in en uitgaven daar op in te richten. Mochten plannen zich alsnog tot ontwikkeling gaan brengen dan heb je te maken met extra inkomsten en praat je vanuit een ander perspectief.
Op dit punt heb ik een vraag aan het college. In het voorjaar heeft de raad een besluit genomen t.a.v. ontwikkeling van de spoorzone. De bedoeling is dat daar broedplaatsen komen voor startende bedrijven. Kunt u aangeven wat de actuele stand van zaken is?
Slot
Maar ondanks deze zorgelijke situatie straalt ons college uit dat we vrolijk door kunnen gaan met koekhappen. De grootste projecten van de afgelopen jaar moeten nog gestart worden om te bouwen: Het gemeentehuis, aanpakken Heteren centrum, aanpakken Elst Centrum, Nieuw gemeenschapshuis in Valburg, Aanpak de Wanmolen in Zetten, we moeten nog wat tunnels en viaducten aanleggen hier en daar en dan ben ik vast nog heel veel vergeten.
We zitten in een gehavend vliegtuig en zijn onder weg naar de Hudson Bay. Met zijn allen vragen we af of het een zachte landing wordt, of dat het vliegtuig alsnog in stukken uiteen spat. We zijn een beetje overgeleverd aan de crew, die ons met alle mogelijke middelen probeert te gerust te stellen. Snapt u dat GroenLinks zich werkelijk zorgen maakt? GroenLinks heeft sterke twijfels bij deze begroting. En dat zou zover we kunnen nagaan de eerste keer in zes jaar zijn dat GroenLinks zich van steun ervoor zal onthouden. Als dat gebeurt pak het dan als een signaal niet als een vorm van tegendraadsheid.
Wat GroenLinks wil is niet eenvoudig in een motie of amendement te verwoorden. De lijn in dit verhaal is de leidraad voor het standpunt dat we zullen innemen bij de moties en amendementen. Wel horen wij graag van u hoe u onze zorgen interpreteert en oppakt.
Ik ga afronden.
Waar zijn de koekjes? Daar sta je dan in de huiskamer. Als mijn vader dan de avond van te voren een graai in de trommel had gedaan, en ik daar teleurgesteld bij de trommel stond was daar gelukkig nog altijd mijn moeder. Met een zwaai haalde ze dan een nieuw pak koekjes uit de kast en haalde ik opgelucht adem.
Ik kan niet voor miljoenen zorgen, maar gelukkig vanavond wel voor koekjes.
GroenLinks verwacht dat B&W met een realistische aanpak ervoor zorgt dat dat ook voor de gemeente gaat gelden. De wereld is veranderd, het lijkt soms nog niet tot in dit gebouw te zijn doorgedrongen.
Dat soort dromen zijn bedrog. De koek is op. Het is tijd voor een nieuw recept.
51.913314
5.846559