Elst Centraal I: De trein van Tiel naar Arnhem vv

Besluitvorming rondom het bestemmingsplan Elst Centraal nadert zijn ontknoping. Eind mei of begin juni zal de gemeenteraad van Overbetuwe een besluit nemen daarover. Een traject dat in 2004 is gestart krijgt dan als het aan B&W ligt, een concrete stap die realisatie mogelijk maakt. Het uitvoeren van het hele plan zal dan nog zeker tot 2017 duren.

Als raadslid van deze gemeente in de oppositie zou mijn positie makkelijk kunnen zijn: 90% van de bevolking is tegen, er zijn nog enorme risico’s en met de voorbereiding voor de verkiezingen in 2014 in het achterhoofd kan ik mijn knopen tellen.

Zo zit ik echter niet in elkaar en zo zit GroenLinks niet in elkaar. Wij proberen op basis van kennis en informatie, valse argumenten en sentimenten te onderscheiden van de echte beslispunten. We komen met voorstellen die de knelpunten die wij ervaren oplossen en pas als daar niet naar geluisterd wordt laten we een overtuigd Nee horen. Daarin onderscheiden we ons, samen met de Christen Unie,  van alle andere partijen die zich op dit moment in de gemeente actief zijn. De ene helft (D66, VVD, PvdA en GBO) lijkt kritiekloos het college te volgen, de andere helft (een coalitie van CDA, SP en actievoerende bewoners) wil van de komende verkiezingen een referendum maken over het nieuwe  gemeentehuis, of zoals dat in onze gemeente heet: Huis der Gemeente.

Eén van de knelpunten is dat het bestemmingsplan een duurzame oplossing voor het personenvervoer tussen Tiel en Arnhem onmogelijk lijkt te maken. Wensen van provincie en stadsregio om deze verbinding in stand te houden hebben er vorig jaar juni toe geleidt dat prorail heeft moeten concluderen dat er voor 2014 te weinig capaciteit is op het spoor om die wensen te realiseren en heeft dat vastgelegd in een overbelastverklaring. In een capaciteitsanalyse uit november 2011 is aangegeven of en hoe dit capaciteitstekort kan worden en opgelost. Tenslotte zullen ze voor 9 juni 2012 met een capaciteitsvergrotingsplan komen waar die oplossing aan harde euro’s wordt gekoppeld en een maatschappelijke kosten/baten analyse wordt gemaakt.

Ik zal eindigen met de stelling dat door foutieve uitgangspunten de onherroepelijke conclusies onterecht zullen zijn. Om daar te komen moet u zich nog even door een samenvatting van de analyses moeten worstelen.

Wat wil men in 2018 aan per uur capaciteit realiseren?

•  Zes intercity treinen Arnhem – Nijmegen vv
• Vier stoptreinen Arnhem en Nijmegen vv
• Twee stoptreinen Tiel – Arnhem vv
• Twee goederentreinen  langs Elst vv

Dat zijn twee extra stoptreinen en intensiever goederen vervoer ten opzichte van de huidige situatie.

In een capaciteitsanalyse spelen zowel de capaciteit als de robuustheid van de oplossing een rol. Een robuuste oplossing is er één die ook bij enige vertraging blijft werken.

Met betrekking tot de capaciteit concludeert de analyse op p28 dat met het creëren van extra perroncapaciteit in Arnhem en het aantakken van het als uitgangspunt genomen keerspoor op de hoofdbaan een maakbare dienstregeling mogelijk is die de hierboven genoemde treinen kan laten rijden. Van de aantakking wordt op p18 aangegeven dat het geen onderdeel uitmaakt van de scope van het project spoorzone Elst, maar dat er ruimtelijk in het project wel rekening is gehouden met het aansluiten van het keerspoor.

In Elst zou dat leiden tot de volgende situatie:

 

Als het gaat om de robuustheid komt prorail tot de conclusie dat bovenstaande oplossing niet voldoende is. Om dat te realiseren zal er een vierde spoor bij Elst nodig zijn, moet de trein uit en naar Tiel niet langer meer stoppen in Arnhem Zuid en is er deels dubbelspoor nodig op het traject Elst-Tiel. Dat ziet er als volgt uit:

Prorail is nu aan het rekenen hoeveel de hierboven getekende variant gaat kosten. En zal dat begin juni voorleggen aan provincie en stadsregio. Dan is het de vraag wat deze partijen zullen doen als de extra kosten en opbrengst afzetten tegen situatie waar de trein uit Tiel stopt op het keerspoor in Elst. Voor dat keerspoor  alleen al is overigens al 15 miljoen Euro nodig en beschikbaar gesteld. De stadregio gaf dit afgelopen woensdag tijdens de rondetafel in het gemeentehuis aan. Op de conclusie werd woensdagavond dan ook vooruitgelopen: verwachting is de te maken investeringen niet opwegen tegen de maatschappelijke opbrengst.

En dit is onterecht! 
De crux zit hem er niet in dat de kosten om de trein van Tiel naar Arnhem te realiseren niet opwegen tegen de maatschappelijke opbrengst. Het plan om goederentreinen vanuit de betuwelijn af te takken op het spoort Arnhem-Nijmegen en de goederentreinen met soms gevaarlijke stoffen door een dichtbevolkt gebied als Elst en Arnhem over het bestaande spoor naar het noorden van Duitsland te sluizen, creëert problemen voor de bestaande lijn Tiel Arnhem. En dat terwijl we eerst een beoogd veilige, maar dure betuwelijn hebben aangelegd om de goederen te scheiden van personenvervoer in dichtbevolkte gebieden. Twee goederen treinen per uur is als uitgangspunt genomen in de gemaakte analyse, maar uit de analyse blijkt nadrukkelijk dat met een goederen vervoer op het huidige nivo de trein van Tiel naar Arnhem geen probleem hoeft te zijn. Als je het huidige goederen vervoer buiten de spits laat rijden zou zelfs het keerspoor van 15 miljoen euro niet nodig hoeven zijn. Gezamenlijke oppositie tegen dat deel van het PHS plannen met de nadruk voor de alternatieven over water of via Duitsland (daar wordt inmiddels geïnvesteerd in een betere aansluiting op de betuwelijn) kan de lijn Tiel Arnhem redden én ook nog geld besparen. Geld dat dan nodig is voor grote aanpassingen rondom de spoorsituatie in ons Betuwse land, strekkend van Tiel tot Lingewaard.

Conclusie: Het goederenvervoer moet de kosten toegeschreven krijgen die nodig zijn om de bestaande lijn Tiel Arnhem te handhaven, dat maakt de afweging om die treinen langs de bewoonde wereld te laten rijden ook een hele andere. Het feit dat het bestemmingsplan Elst Centraal het ingetekende vierde spoor onmogelijk maakt wordt daarmee irrelevant.  Sterker het maakt de kans dat goederentreinen langs Elst gaan rijden flink kleiner en we helpen onze vrienden uit rivierenland ermee. De procedure rondom de goederentreinen is net begonnen. Er zijn zo’n 1000 zienswijzen ingediend op de voorgestelde MER procedure. Een bestemmingsplan om de aftakking en daarmee het goederenvervoer mogelijk te maken komt wordt pas in 2014 of zo in de raad van Overbetuwe behandeld is mijn inschatting. Het gaat om een viaduct of tunnel, waar het bestemmingsplan buitengebied van Overbetuwe voor moet worden aangepast.  Jammer dat de gemeente niet net als GroenLinks Overbetuwe een zienswijze heeft ingediend. Dat is een gemiste kans.

Doorsnee uit het dit jaar goed te keuren bestemmingsplan buitengebied Overbetuwe dat in een latere fase aangepast moet worden voor tunnel of viaduct (bron: www.ruimtelijkeplannen.nl):

Binnenkort hoop ik nog een aantal andere dossiers in de context van Elst Centraal te behandelen. Heb je suggesties? Heb je bevoorbeeld liever een Central Park op die plek? Laat me dat dan even weten. Reacties op deze blog zijn welkom!

These times they are a-changing

Peter, Paul en Mary zongen er al eens over, evenals een ander bekend persoon. In de afgelopen week zie ik een aantal van die signalen. Een artikel in de Gelderlander over inspraak tav lagere snelheidlimiet A325 leidt niet tot de verwachte reacties met protesten t.a.v. de geplande verlaging, maar integendeel. Men maakte zich op de website vooral kwaad over de mogelijkheid van inspraak bij een terechte verlaging van 120 naar 100 km. Natuurlijk werd daarbij het kosten argument wel weer gebruikt.

Best veel groen al....

De geuite angst dat met deze inspraak de snelheidsverlaging waarschijnlijk niet door zou gaan is gebaseerd op een foutief beeld van inspraak in ons landje. Inspraak leidt maar zelden tot grote veranderingen in voorgenomen plannen. Inspraak is bedoeld om scherpe randjes en niet onderkende situaties uit plannen mee te nemen. Soms komen historische perspectieven/afspraken naar boven waar nog géén rekening mee was gehouden. Dat is inspraak in het merendeel van de besluiten die op provinciaal en gemeentelijk niveau worden genomen.

In het geval van het provinciale besluit om de snelheid op de A325 te verlagen is het mijns inziens een formaliteit. Ik kan me nauwelijks voorstellen welke onderbouwde inspraakreactie tot bijstelling van de plannen zal leiden.

Campagne voor stadssingel

De verdere afbouw van de snelheid richting 60 km per/uur zal pas plaatsvinden na 2020 wanneer de A325 zal worden omgevormd tot een stadssingel tussen Arnhem en Nijmegen.

Dat het denken over kwaliteit van samenleving en de plek van vervoersmiddelen daarbinnen verder ook de goede weg op gaat, blijkt uit diezelfde site van de Gelderlander. Onder het kopje “autoluw” in pol wordt de volgende stelling voorgelegd: Het centrum van Huissen moet worden afgesloten voor auto’s. Na 610 stemmen deelt 71% van de stemmers deze stelling. Zou mooi zijn als er zo’n zelfde steun is ten aanzien van de dorpsstraat in Elst. Misschien kunnen mijn kinderen dan ooit op een veilige manier daar zelfstandig doorheen rijden.

Ik blijf een optimist. En de tijden? die veranderen altijd weer.

Gemeenteraad Overbetuwe laat tanden zien.

maar bijten ze ook door?

De gemeenteraad van Overbetuwe was op dreef deze week. Tegen de wens van het college in wordt Arnhem de wacht aangezegd t.a.v. bouwen richting Elst. Het plan van het college om de raad nu met de bestuurders in Arnhem te laten praten om tot inkeer te komen getuigd van arrogantie. Het signaal van de raad was duidelijk, tijd om het te respecteren zou ik zeggen.

Verder wordt Wethouder Mooij tot spoed gemaand als het gaat op de uitwerking van een nota van uitgangspunten over Elst Centrum. Binnen twee maanden moet het er zijn. Hopelijk krijgt deze kritische houding volgende week een vervolg met het vrijmaken voor geld voor het opzetten van Theater de Kik. Vooralsnog lijkt er een raadsmeerderheid om het theater te steunen. Het college wenst meer tijd.

Logo theater de Kik

Initiatiefnemers van Theater de Kik zijn begin dit jaar bij de gemeente aangeklopt met hun plannen. Geheel uitgewerkt inclusief pand en financiele onderbouwing. De raad heeft in juni het college gevraagd volledige medewerking en ondersteuning te geven om het mogelijk te maken dat met de begroting van 2009 de plannen worden meegenomen. Vanaf dat tijdstip heeft het college nauwelijks actie ondernomen. Tegelijkertijd zijn de initiatiefnemers doorgegaan, hebben hun plannen verder uitgewerkt, zijn met een architect aan de slag gegaan en zijn in onderhandeling over de aankoop van het pand. Nu nee zeggen zorgt minimaal voor een half jaar vertraging.

Kindervoorstelling Brief voor de Koning

Welke argumenten heeft het college voor uitstel? Is de financiele onderbouwing werkelijk discutabel? Is het bedrag van € 3,- per inwoner per jaar inderdaad te veel voor een theater met 150 stoelen, waar een muziekschool ook onderdak vindt en talloze activiteiten ter ondersteuning van het culturele leven in Overbetuwe te verdiepen een plek krijgen. Of is er iets anders aan de hand? Past de snelheid waarmee het theater op de kaart wordt gezet misschien niet de traagheid van de plannen voor Elsst Centrum. Wil het college het theater op de plek van het huidige gemeentehuis, waar over zo’n vijf jaar het culturele plein moet komen? Of is er een andere invulling toegedacht aan de plek die de initiatief nemers voor ogen hebben? Aankomende dinsdag weten we meer.

Wat GroenLinks betreft gaan we doorbijten en stevig ook als het nodig is. Het wordt tijd om de zwarte band uit de kast te halen.

Laren in Gelderland.

Op een voorlichtingsbijeenkomst over de begroting van Overbetuwe leerde ik vanavond dat Overbetuwe het Laren van Gelderland is. We hebben per hoofd van de bevolking de grootste reserve van alle gemeenten in Gelderland. Is dat iets om trots op te zijn vraag ik me af. Of betekent het misschien dat we nog heel wat achterstallig onderhoud voor de boeg hebben? Wat is dat voor een gemeente?

Voor de gemakzuchtige, niet te veel eisende, burger is Overbetuwe een uitstekende gemeente. In het onderwijs wordt tegenwoordig gewerkt met profielen. Er zijn vier profielen om te kiezen. Het profiel “economie en maatschappij” past prima bij de Overbetuwe. Het wordt gekozen als je eigenlijk niet weet wat je moet kiezen, maar toch een goede basis wilt hebben. En begrijp me niet verkeerd, jongeren, die dit kiezen komen over het algemeen prima terecht in de maatschappij. “cultuur en maatschappij” komt hier minder tot zijn recht. Alleen leerlingen die een bewuste keuze maken voor dat profiel zullen het ook succesvol afronden. Cultuur is nog een ondergeschoven kindje in Overbetuwe. De twee andere “hardere” richtingen in het onderwijs zijn in deze metafoor niet aan Overbetuwe besteed. Zo’n gemeente dus.

Overbetuwe kan geschetst worden als een gemeente die doet wat ze moet doen, gericht op fysieke groei en op gezinnen met een modaal inkomen en daarboven. Sterke focus op de harde infrastructtuur i.p.v de sociale infrastructuur. Een pragmatische instelling met een raad waar men elkaar nauwelijks aanspreekt op verantwoordelijkheden en politieke visie. We willen toch allemaal hetzelfde? Vanaf 2011 zetten we zo’n 4 miljoen van onze reserve in om structureel zo’n 100.000 euro vrij te maken. Deze actie meegenomen loopt onze reserve de komende vier jaar op met 6 miljoen euro. Onze begroting is zo’n 70 miljoen. Zo’n gemeente dus.

Het gaat om een begroting waar de hondenbelasting voor de tweede keer op een rij niet verhoogd gaat worden. Vorig jaar werd er eigenlijk een verlaging voorgesteld van 9% om de opbrengsten in lijn te houden met de uitgaven. Met steun van GroenLinks werd ervoor gekozen de verlaging niet door te voeren en het beleid te intensiveren. Met als gevolg dat hondenbezitters het komend jaar, naast een energiebox in aanmerking komen voor een hondenbox, waarin alle benodigdheden aanwezig zijn om een hond op een verantwoorde wijze uit te laten. De eerste burger die op de bon wordt gezet omdat zijn hond op ongeoorloofde wijze zijn behoefte doet, moet nog te voorschijn komen. Zo’n gemeente dus.

De Betuwse klei zit in de aderen van de gemeente. Met de groei richting 50.000 inwoners voor ogen, in een economisch tijdsgewricht waar het onduidelijk is hoe de radartjes gaan lopen geeft dat ook kansen.  Weggedrukt moeten tussen Arnhem en Nijmegen kunnen we kiezen welke lijn we willen. Goffert of Gelredome. Rijn of Waal. provinciale decadentie of decadent provincialisme. Maar we hebben ook de stadregio Arnhem-Nijmegen, de hogeschool Arnhem én Nijmegen, het groene gebied tussen Arnhem en Nijmegen en daar zijn we dan weer aangeland bij Overbetuwe met park Lingezegen. Een gemeente tussen twee uitersten, die kiest voor de middenweg. Zo’n gemeente dus.

Een gemeente waar de GroenLinks fractie het verschil kan maken, wanneer ze dat tot doel stelt. Met een verbinding van het behoud van groen, het richten op cultuur, het zicht houden op de menselijke maat. Een gemeente waar ik me voor wil inzetten en waar onze fractie steeds opnieuw weer een bijdrage aan levert. Zo’n gemeente dus.

Verstening rondom Park Lingezegen

Het is me wat. Nog niet alle partijen hebben de intentieovereenkomst ondertekent om mee te doen aan het Park Lingezegen. Het park ligt tussen Arnhem, Overbetuwe en Lingewaard en moet een groene buffer gaan vormen tegen de verstedelijking. Inmiddels echter vliegen de bouwplannen rondom het gebied ons om de oren. Gelukkig is daartegen ook weerstand. GroenLinks Overbetuwe heeft al een tijd geleden aangegeven dat zij vreest dat het park in de verdrukking komt. Er wordt aan alle kanten geknabbeld aan het Park. Zo heeft Lingewaard aangegeven het park met villa’s te willen bekostigen. Overbetuwe legt nog een tangent aan ten zuiden van het park, die moet natuurlijk bekostigd worden. Nu begint ook de PvdA in Arnhem vragen te stellen. Ze zijn bezorgd over de visie van de gemeente Overbetuwe t.a.v. het gebied. Deels hebben ze boter op hun hoofd. Arnhem wil graag bouwen richting Elst en heeft daartoe een verzoek ingediend bij de gemeenteraad van Overbetuwe. Het ziet er naar uit dat dat plan niet doorgaat. De raad stemt naar verwachting niet in met het opheffen van afspraken over groenzones in het verleden. Daarnaast leven er nog plannen in Arnhem om ten zuiden van Rijkerswoerd richting het park te bouwen. GroenLinks Overbetuwe juicht iedere kritische houding t.a.v. verstening rondom het parkt toe. Consequent zou zijn als de PvdA Arnhem eenzelfde houding aanneemt over de plannen van de gemeente Arnhem.

In onderstaande tekening een schets van het Park

Contouren van het park in regio Arnhem Nijmegen